Oostenrijkse wijn
Bourgondiër en wijnliefhebber Anne (28) leert jullie met veel plezier elke maand wat bij over wijn; van leuke, handige weetjes tot tips voor bij het uitzoeken van wijn in een supermarkt, café of restaurant.
Frankrijk, Italië, Spanje, Portugal… Deze Zuid-Europese wijnlanden zijn bij iedereen wel bekend. Maar waar je misschien niet zo 1-2-3 aan denkt, is dat er in andere delen van Europa ook heerlijke wijnen worden gemaakt! Bijvoorbeeld in Oostenrijk, waar de laatste jaren de kwaliteit van de wijnen enorm is toegenomen. Deze maand neem ik jullie mee in de wereld van de Oostenrijkse wijn.
Wijnschandaal
In de Romeinse tijd en de middeleeuwen bloeide de wijnbouw in Oostenrijk volop; het aantal hectare aan wijngaarden was tien keer zo groot als het huidige wijngebied en er werd veel wijn geëxporteerd naar het buitenland. Dit veranderde echter toen aan het eind van de 19de eeuw de druifluis-epidemie – net als in andere landen – een grote hoeveelheid wijngaarden aantastte. Na de Eerste en Tweede Wereldoorlog kwam de wijnexport uiteindelijk bijna tot stilstand.
Daar komt nog bij dat Oostenrijk in 1985 te maken kreeg met een groot wijnschandaal. Er was in die tijd veel vraag naar goedkope zoete witte wijn, en om hieraan te kunnen voldoen, voegden enkele producenten kunstmatige zoetstoffen aan hun wijnen toe. Dit schandaal werd opgepikt door de internationale pers, en het jaar daarna daalde de export met nog eens 80%.
De Oostenrijkse regering heeft direct hierna een nieuwe wijnwetgeving ingesteld, die nog steeds geldt als een van de strengste ter wereld. Dit betekent dat wijnen uit Oostenrijk – omdat ze aan al die eisen moeten voldoen – nu van hoge kwaliteit zijn. Het land heeft zichzelf langzaamaan weer op de kaart gezet en uiteindelijk heeft het schandaal de Oostenrijkse wijnwereld dus ook veel goeds gebracht. De goedgekeurde flessen kan je tegenwoordig herkennen aan een rood-wit-rood genummerd bandje dat om de hals van de fles heen zit.
Classificatie
Je vindt de wijngaarden in Oostenrijk door het hele land, maar de kwaliteitswijngebieden liggen vooral in het oosten. De classificatie die wordt gehanteerd is gebaseerd op het mostgehalte: de hoeveelheid vers geperst, maar nog niet vergist druivensap. Van lage naar hoge kwaliteit is de indeling als volgt:
- Tafelwein
- Landwein
- Qualitätswein
- Kabinett
- Spätlese
- Auslese
- Beerenauslese
- Strohwein
- Ausbruch
- Eiswein
- Trockenbeerenauslese
Smaak
Op de flessen wordt ook vaak een indicatie gegeven van de smaak van de wijn, aan de hand van de hoeveelheid restsuikers (afgekort RZ):
- Extra trocken: max. 4 g restsuiker
- Trocken: max. 9 g
- Halbtrocken: tot 12 g
- Lieblich: tot 45 g
- Süβ: meer dan 45 g
Druivenrassen
Zo’n 68% van de Oostenrijkse wijn is wit. De bekendste witte druivenrassen zijn: grüner veltliner (kruidig, fris, peperig), riesling (iets fruitiger dan de Franse riesling), weissburgunder (andere naam voor pinot blanc) en müller-thurgau (fruitig, milde zuren). De productie van rode wijn is de laatste jaren ook enorm toegenomen. Met name de blauer zweigelt (lichtkruidig) en blaufränkisch (krachtig) zijn populair. Dat er in Oostenrijk vooral inheemse druivensoorten worden gebruikt, en men niet valt voor bijvoorbeeld de internationaal veel bekendere chardonnay of merlot, maakt dat de wijnen een bijzonder eigen karakter behouden. Ook de productie is zeer traditioneel: de oogst gebeurt bijna volledig handmatig en veel producenten werken biologisch.
Houd dit interessante wijnland dus goed in de gaten!