Pitch tips: ‘Vertel eens iets over jezelf?’
‘Vertel eens iets over jezelf?’ Die vraag wordt vaak gesteld. Wat moet je dan? Het is net zo’n vreselijke vraag als ‘wat vind jij er zelf van?’ Betekent die vraag dat je nog een laatste kans krijgt? Het voelt als gedwongen worden om in je kaarten te laten kijken. En dat wil je niet.
Eerlijk gezegd stel ik beide vragen ook regelmatig. Niet als laatste kans, maar soms om tijd te winnen, om na te denken, soms omdat ik gewoon benieuwd ben wat er dan gebeurt. Hoe iemand reageert. Gaat iemand vreselijk stotteren, komen er grappige details zoals ‘mijn konijn heet Peppi’? Wat gebeurt er eigenlijk als je iemand vraagt: vertel eens iets over jezelf?
Je hebt deze vraag verwacht, of niet
Er zijn twee mogelijkheden: de ander heeft deze vraag verwacht, of niet. In beide gevallen kan er een interessant antwoord komen: goed voorbereid of spontaan en leuk. Het is dus eigenlijk best een goede vraag, maar is het ook een gelijkwaardige vraag? Gisela Redeker, hoogleraar communicatie aan de Rijksuniversiteit Groningen, definieerde communicatie als ‘het scheppen van gemeenschappelijke betekenis’. Persoonlijk vind ik dat ik de vraag mag stellen als ik vervolgens ook iets van mezelf laat zien. Anders gaat de communicatie mislukken, want de gelijkwaardigheid/gemeenschappelijkheid verdwijnt.
5 tips voor het beantwoorden van ‘Vertel eens iets over jezelf?’
Allereerst is de vraag zelden wantrouwend bedoeld, maar meestal echt geïnteresseerd. Defensief reageren is dus een verkeerde reactie. Je antwoord mag hooguit een minuut of twee, drie lang zijn. Bij je wieg beginnen is natuurlijk overdreven, maar waar begin je dan wel? Vijf tips:
- Waar je energie van krijgt.
- Wat je bijzonder de moeite waard vond tijdens je studie en eerder werk.
- Wat je ambities zijn. Je toekomst.
- Waarom je deze weg/sollicitatie kiest. Je motief.
- Recente relevante activiteiten.
Je kunt ook nog vertellen waar jij denkt heel goed in te zijn, maar wees voorzichtig en bescheiden, want opscheppen en ijdeltuiterij, dat is de verkeerde weg. Het gaat voortdurend over balans. Een grapje kan het ijs breken, maar bij tien grapjes kan ik denken dat je iets verbergt. Te lang is te lang en te kort is te kort. Die balans al dan niet goed aanvoelen, zegt iets over je kwaliteit.
Je kunt ook om een toelichting vragen. ‘Over welke onderwerpen willen jullie iets horen?’ De dialoog opzoeken is zinvol, maar werkt averechts als je het doen om jezelf te verbergen. Je moet echt wel iets laten zien, dat is de rolverdeling, anders werd de vraag niet gesteld. Het heeft ook iets brutaals om bij een sollicitatie die vraag meteen terug te kaatsen.
Beperk je tot de grote lijnen
- Zeg dat je je tot de hoofdzaken beperkt.
- Doe dat ook.
- Zeg ook dat men natuurlijk om details kan vragen.
- Helemaal knap is nog een korte samenvatting tot slot.
Je kunt het voorbereiden door zo’n verhaaltje over jezelf te maken. Je kunt het voorbereiden door erover na te denken en ermee bezig te zijn. Anders overvalt het je misschien.
Succes!
